Những điều ít biết về vòng xoay Lăng Cha Cả ở Sài Gòn
Lăng Cha Cả bùng binh đông đúc vốn hiện nay là 2.000 m2 mộ của giám mục Pháp đã góp phần vào việc triều Nguyễn được tạo ra.
Lăng Cha Cả bùng binh (Phường 4, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh) là nút giao thông quan trọng của TP HCM. Đây là giao điểm của các đường chính như Cộng Hòa, Hoàng Văn Thụ, Trần Quốc Hoàn Lê Văn Sỹ, Bùi Thị Xuân. Các xoay với hai quả cầu màu xanh, đỏ, đường kính khoảng 2 mét.
Cảnh khu vực Lăng Cha Cả năm 1970. Ảnh: Frederick P Fellers
Đây là khu vực duy nhất còn lại trên một diện tích rộng hơn 2.000 m2 Tomb, nơi chôn cất của thờ phượng và các giám mục Rhodes, người xưa gọi là “Cha Ca”. Ông quốc gia Pháp, sinh năm 1741, tên là Pierre Pigneaux. Sau khi được thụ phong linh mục năm 1765, anh đã tiếp nhận giáo Việt Nam và Tạ Nguyễn Ánh đánh Tây Sơn.
Theo nhiều nghiên cứu, Nguyễn Anh và Rhodes có mối quan hệ tình dục sâu sắc. Sau khi nhiều nhà sưu tập chiến đấu quân Tây Sơn thất bại, vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn nhờ Rhodes cho chính phủ Pháp cầu viện nước. Để làm tin, Nguyễn Anh cũng gửi báo chí và các con trai năm tuổi Nguyễn Phúc Cảnh dưới sự giám mục Pháp. Một thỏa thuận cứu trợ đã được ký kết, nhưng sau đó lại không làm như vậy một cách độc lập lực lượng Cha để cứu Nguyễn Ánh.
Trong Siege Trận Quy Nhơn – Thị Nại 1799, Rhodes qua đời, ông được đưa về an táng gần ngôi nhà cũ thuộc Gia Đình, huyện nằm Mango Park – Tân Sơn Nhất, Tây Bắc Sài Gòn.
Lang Cha xoay ngày hôm nay. Ảnh: Jackie Chan.
Do tôn trọng, coi như thần nên xếp hạng Nguyễn Anh xây dựng lăng mộ Rhodes hời hợt. Mặc dù kiến trúc lăng mộ Việt truyền thống của Pháp nhưng xây dựng lại của mình, kín như một gia đình với một mặt trận, nơi bái đường và hậu cung. Tổng Lang Cha Ca bao gồm lát nhà, cột, tường và hàng quý bằng gỗ trước có công viên đá lớn ghi của giám mục. Chính phủ là ngôi mộ đá bị sập đến, xung quanh đặt cửa gỗ kín.
Theo các nhà nghiên cứu Lý Nhân Phan Thứ Lang, bị mất ở Rhodes có thể được chôn cất tại Nha Trang (Khánh Hòa). Khi người Pháp ở Việt Nam, họ mang hài cốt của Catalan giám mục Sài Gòn, năm 1925. Các nhà nghiên cứu cho biết rằng các tác giả làm trong Gia Định Lăng là một cách để ngụy trang nơi chôn cất cho kẻ thù trong sự hỗn loạn.
Vào thế kỷ 20, các khu vực xung quanh Lăng Cha từng bước phát triển, xây dựng nhiều nhà ở, trung tâm Sài Gòn mở rộng ngoại vi. Gần đó, Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, các trạm xe buýt dần dần phát triển. Vị trí này cũng là nơi mà các trụ sở của Bộ chỉ huy chung của chính quyền Sài Gòn cũ nên dần dần gia tăng dân số, đường sá được mở rộng. Các ngôi mộ như vậy, thu hẹp vòng tròn nằm nửa đoạn đường.
Lang Cha xoay quả địa cầu có thêm tính năng kính khoảng 2 mét .. Ảnh: SH
Sau năm 1975, ngôi mộ bị giải tỏa để mở rộng đường đi bộ, phục vụ sự phát triển của đất nước. Đến năm 1983, các cuộc khai quật được hoàn thành, còn lại của Đức Giám mục Bá Đa Lộc đã được trao cho Tổng Lãnh sự của nước Pháp hồi hương. Ngôi mộ đã biến mất để nhường chỗ cho những con đường chỉ nên bùng binh Lăng Cha là ngày hôm nay. Trong đầu năm 2013, cầu vượt thép TP.HCM khánh thành ở đây để làm giảm áp lực gây ra bởi khối lượng vận chuyển quá tải.
Bên cạnh làm việc truyền giáo, dưới thời vua Gia Long, Giám mục Bá Đa Lộc cũng biên soạn từ điển tiếng Việt tên là Dictionarium Anamitico Latinum, vẫn giữ trong Công Ghi Missions Ngoại Society ở Paris (Pháp).
Xem thêm : Đặc sản